„Już jesień” – wiersz
Przyszła pani kolorowa, w okno zastukała.
Cześć dzieciaki! Nowa pora do Was zawitała!
Mam zagadkę dla was. Może mi powiecie?
Ja wypowiem zaraz słowa , a wy mi powiecie.
Dzisiaj jest pora roku – ta, która jest po lecie…
Jesień! – zawołały zgodnie dzieci.
Tak, jestem Jesień.
Mam kosz z podarkami.
Zapraszam tu do mnie – częstujcie się sami.
Mam jabłuszka, gruszki, śliwki,
marchewkę, pietruszkę, wielkie dynie
i cukinie a także kapustę.
Mam ziemniaki i paprykę, wrzos i kalarepę,
winogrona, bakłażany i soczystą rzepę.
Znajdziesz w koszu kukurydzę, orzechy, cebulę
i selera, pora, czosnek na wszelkie bóle.
Mam też w koszu rozmaitych grzybów do jedzenia,
kurki, rydze, borowiki są dla podniebienia.
Wszystko w koszu pięknie ozdobione moimi darami,
kasztanami, jarzębiną no i żołędziami.
Liści bukiet kolorowy do tego dokładam.
Wszystko dla was na pamiątkę w kąciku zostawiam.
Biegnę dalej się przywitać do innych dzieciaków.
A wam życzę dla zdróweczka z kosza dobrych smaków.
Agata Dziechciarczyk
♥
Międzynarodowy Dzień Muzyki
Międzynarodowy Dzień Muzyki został zainicjowany przez Yehudiego Menuhina, ówczesnego prezydenta Międzynarodowej Rady Muzyki działającej przy UNESCO. Pomysłodawca obchodów jest amerykańskim wirtuozem skrzypiec oraz dyrygentem, który przyczynił się do powstania Sinfonii Varsovii, jednej z najlepszych orkiestr na świecie. Na początku lat 80 Yehudi Menuhin koncertował wraz z Polską Orkiestrą Kameralną Jerzego Maksymiuka na całym świcie i jeden z koncertów zagrał dla Jana Pawła I Iw Castel Gandolfo. Yehudi Menuhin w ciągu 15 lat zagrał z Sinfonią Varsovią ponad 500 koncertów na wszystkich kontynentach.
Celem Międzynarodowego Dnia Muzyki jest upowszechnianie piękna muzyki i zachęcanie społeczeństwa do częstszych koncertów z tą dziedziną sztuki. Święto jest okazją do organizowania wielu koncertów i innych wydarzeń związanych z muzyką.
Międzynarodowy Dzień Muzyki związany jest jest ze Świętem Muzyki, które odbywa się corocznie 21 czerwca. W Polsce próbowano przyjąć idee Dnia, ale z różnych powodów pierwsze próby nie osiągnęły oczekiwanych rozmiarów i nie zostały powszechnie przyjęte. Pierwsze oficjalne Święto Muzyki zostało zorganizowane w 2000roku w Warszawie. Na 19 scenach odbyło się około 50 otwartych dla publiczności występów artystycznych, w tym Warsaw Summer Jazz Festiwal. Po tym wydarzeniu obchody Święta stały się bardziej kameralne, o lokalnym zasięgu. Każde święto związane z promowaniem twórczości artystycznej, szczególnie muzycznej, powinno powszechnie integrować społeczeństwo.
Muzyka łączy ludzi bez względu na ich pochodzenie, status społeczny, religię oraz wiek. To ona buduje trwałe więzi międzyludzkie, zwłaszcza międzypokoleniowe. A Międzynarodowy Dzień Muzyki staje się okazją do wspólnego uczestniczenia w ważnych wydarzeniach artystycznych.
„Gdzie mieszka muzyka?” – wiersz
Gdzie mieszka muzyka?
W wesołych strumykach,
w zielonych skrzydełkach polnego konika.
Gdzie mieszka muzyka?
W piosence słowika,
na dachu, po którym deszcz tańczy walczyka.
Gdzie mieszka muzyka?
W klawiszach i smykach
i w strunach i w dłoni, co strun tych dotyka.
Ewa Stadtmuller
Święto Drzewa
To święto wymyślone przez Juliusa Sterlinga Mortona, sekretarza rolnictwa Stanów Zjednoczonych, prywatnie miłośnika przyrody. Zaapelował do rodaków, by 10 kwietnia 1872 roku posadzili drzewa. Dziś Arbor Day to akcja znana na całym świecie, w Polsce oficjalnie obecna od 2002 roku i corocznie obchodzona 10 października.
Dzień Drzewa – międzynarodowa akcja sadzenia drzew odbywająca się w coraz większej liczbie krajów. Jej celem jest propagowanie idei sadzenia i pielęgnacji drzew oraz wzrost świadomości ekologicznej społeczeństw.
„Drzewo” – wiersz
Drzewo jest mocniejsze niż lew i wół.
Drzewo nawet przerasta żyrafę.
A człowiek jak zechce, to zrobi z drzewa stół, albo drzwi, albo szafę.
Kiedy się przebiega aleją,
widać drzewa potężne i masywne.
Ale chodzić drzewa nie umieją – czy to nie dziwne?
J. Brzechwa
„Jesienne drzewo” – wiersz
Jesienne drzewa kolorami się mienią:
brązem, pomarańczem, żółcią, czerwienią.
Moje drzewo kolorów będzie też mieć wiele,
ich liście jak chmurki wokół pnia przykleję.
I będę miał własne drzewo prześliczne,
jesienne, kolorowe – po prostu magiczne!
Agata Dziechciarczyk
przygotowała mgr Katarzyna Leszczyńska-Adamczyk
♥
Myślenie krytyczne dzieci w wieku przedszkolnym
Myśleć krytycznie, czyli jak?
„Daj dziecku ster, aby mogło wypłynąć na szerokie wody”
Barbara Buczkowska – Staniec
Myślenie krytyczne jest pojęciem bogatym, nieposiadającym jednej definicji. Kształtowało się na przestrzeni wieków przez około 2500 lat. Za jego prekursora uważa się Sokratesa, który twierdził, że najlepszym sposobem na „dojście do prawdy” jest zadawanie pytań. Twierdził, że „Nie mogę nikogo niczego nauczyć, mogę tylko sprawić, że zaczną myśleć” A zatem myślenie krytyczne to umiejętność jasnego i racjonalnego myślenia o tym, co robić lub w co wierzyć.
Myślenie krytyczne – idea
W ujęciu E. Glasera myślenie krytyczne to postawa wyrażająca się w gotowość do rozpatrywania w przemyślany sposób problemów i przedmiotów, które wchodzą w zakres doświadczania i dociekania oraz pewna wprawa w stosowaniu tych metod.
Greg R. Haskins określa krytyczne myślenie jako proces, podczas którego wykorzystujemy naszą wiedzę i inteligencję do efektywnego osiągnięcia najbardziej racjonalnych, sprawdzonych rozwiązań, opinii,przekonań oraz który pozwala rozpoznać i uniknąć różnych trudności w racjonalnym myśleniu.
Natomiast Stella Cottrell uważa, że krytyczne myślenie jest złożonym procesem rozważania pewnego problemu, w którym zaangażowany jest szeroki wachlarz umiejętności i postaw.
Inaczej mówiąc, myślenie krytyczne to „myślenie o myśleniu” polegające na rozpoznawaniu, analizowaniu, a następnie naprawianiu błędów we własnym rozumowaniu. To myślenie lepszej jakości podporządkowane logicznemu wnioskowaniu.
Niezbędna kompetencja XXI wieku
Magazyn „Forbes” umieścił myślenie krytyczne na pierwszym miejscu kompetencji XXI wieku. Świat, w którym żyjemy, różni się zdecydowane od świata naszego dzieciństwa. W erze komputerów, internetu, szybko rozwijających się technologii i mediów, bardzo szybkiego życia jesteśmy codziennie zalewani natłokiem informacji. W naszym otoczeniu jest mnóstwo fake newsów i często w te fałszywe informacje wierzymy. Jesteśmy zagubieni w gąszczu wiadomości i próbujemy znaleźć skuteczne sposoby na zapamiętywanie, odróżnianie opinii od faktów i poszukiwanie prawdy. Dlatego tak ważnym zadaniem współczesnej edukacji jest przygotowanie dzieci o radzenia sobie z napływem informacji i obrona przed wszechstronną manipulacją.
Myślenie krytyczne w przedszkolu
Myślenie krytyczne to proces, w którym dziecko zdobywa wiedzę i umiejętności, uczy się, w jaki sposób postępować, dokonywać właściwych wyborów, rozpoznawać i nazywać emocje. Na taką naukę nigdy nie jest za wcześnie, więc przygodę z krytycznym myśleniem rozpocząć można już w przedszkolu, by ułatwić dzieciom dalszą drogę edukacyjną oraz lepszy start w dorosłe życie. Można to czynić przy każdej okazji, podczas zajęć organizowanych, sytuacji okolicznościowych czy zabaw dowolnych. Za uczeniem elementów krytycznego myślenia już w przedszkolu przemawiają właściwości rozwojowe przedszkolaków. W tym okresie dzieci charakteryzują: szybkie tempo rozwoju, ogromna ciekawość świata, bardzo otwarty i chłonny umysł oraz nieskażenie myśleniem schematycznym, odtwórczym i narzucającym. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa nauczyciel, który wspiera i wyzwala inicjatywę, za pomocą różnorodnych form i metod pracy rozwija u dzieci myślenie refleksyjne, twórcze, krytyczne, jednocześnie zwiększając efektywność przyswajania wiedzy, co stanowi fundament dalszej edukacji.
Myślenie krytyczne a podstawa programowa
Podstawa programowa wychowania przedszkolnego jest nasycona treściami, które doskonale wpisują się w rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia, min.:
W zadaniach przedszkola:
– wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka poprzez organizację warunków sprzyjających nabywaniu doświadczeń w fizycznym, emocjonalnym, społecznym i poznawczym rozwoju;
– przygotowanie do rozumienia emocji, uczuć własnych i innych ludzi;
W obszarze emocjonalnym dziecko:
– rozpoznaje i nazywa podstawowe emocje, próbuje radzić sobie z ich przeżywaniem;
– szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie, wdraża swoje strategie wspierane przez osoby dorosłe lub rówieśników;
W obszarze społecznym dziecko:
– przejawia poczucie własnej wartości jako osoby, wyraża szacunek wobec innych osób i przestrzegając tych wartości, nawiązuje relacje rówieśnicze;
– ocenia swoje zachowanie w kontekście podjętych czynności i zadań oraz przyjętych norm grupowych;
W obszarze poznawczym:
– podejmuje samodzielną aktywność poznawczą;
– odpowiada na pytania, opowiada o zdarzeniach z przedszkola, objaśnia kolejność zdarzeń w prostych historyjkach obrazkowych;
– wykonuje własne eksperymenty językowe, nadaje znaczenie czynnościom, nazywa je, uważnie słucha i nadaje znaczenie swym doświadczeniom;
– wyraża swoje zrozumienie świata, zjawisk, rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu;
– posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych.
Jak wprowadzić przedszkolaki w myślenie krytyczne?
Zadawanie pytań:
Myślenie krytyczne w dużej mierze opiera się na zadawaniu pytań. Dzieci w wieku przedszkolnym są dociekliwymi badaczami wiedzy i bardzo chętnie zadają dorosłym mnóstwo pytań. Warto więc podtrzymywać tę umiejętność przy każdej nadarzającej się okazji, zachęcać i prowokować wręcz dzieci do zadawania takich pytań, na które nie ma jednoznacznej odpowiedzi, które wymagają dalszych rozważań i dokładniejszych wyjaśnień.
Myślenie przyczynowo – skutkowe:
Sprawnie funkcjonujące myślenie przyczynowo – skutkowe wpływa na kondycję intelektualną dzieci, na zdolności planowania i przewidywania skutków swoich działań, a także daje możliwość modyfikowania własnych wyborów i zachowań. Można je wspomagać min.: dzięki zabawom rozwijającym zdolności skojarzeniowe i spostrzegawczość, układaniu historyjek obrazkowych, układaniu własnego zakończenia, wykorzystywaniu literatury dziecięcej, filmów edukacyjnych, sztuk teatralnych, prowadzeniu obserwacji i doświadczeń, stawianiu prostych hipotez i ich weryfikacji, wykorzystywaniu codziennych sytuacji, które zmuszają dzieci do analizy, chwili namysłu i refleksji.
Rozpoznawanie i nazywanie emocji:
Osoba myśląca krytycznie nie podejmuje działań pod wpływem emocji, dlatego niezbędnym elementem jest edukacja dzieci w kierunku rozpoznawania i nazywania emocji własnych i innych osób, a także nauka umiejętności panowania nad nimi w różnorodnych sytuacjach życiowych. Takie właśnie należą do świadomych oddziaływań wychowawczych nauczycieli przedszkola. Oczywiście w warunkach domowych takie działania również mają miejsce. Pomocne w tym zakresie będą bajki terapeutyczne, zabawy wzmacniające poczucie własnej wartości, zabawy przeciwko agresji.
Praca zespołowa:
Prowadzona w przedszkolu praca w zespołach umożliwia wzajemne uczenie się dzieci, uczy komunikowania się między członkami zespołu, wspólnego rozwiązywania pojawiających się problemów. Daje możliwość dzielenia się pomysłami, dokonywaniu wyborów i ponoszenia ich konsekwencji, uczy dzielenia się zadaniami, a także przyjmowania odpowiedzialności za wykonane prace. Stanowi to wstęp do umiejętności dyskutowania oraz uzasadniania własnych pomysłów przez argumentację, co w dorosłym życiu jest bardzo przydatną umiejętnością.
na podstawie książki
Anny Jankowskiej, pedagog,
przygotowała
mgr Katarzyna leszczyńska- Adamczyk